Masker
Meneer is een vriendelijke oude heer met goede manieren: Hij houdt de deur netjes voor me open en is altijd beleeft. Hoewel hij niet kan praten, begrijpen we elkaar best. Mijn hulp wordt ingeroepen omdat hij veel loopt en onrustig is.
In eerste instantie zie ik zijn onrust niet; hij gaat rustig zitten en kan ook best ontspannen onder mijn aanraking. Toch voelt het wat vreemd, alsof hij een masker op heeft. Dat hij zich anders voordoet dan hij is…
En dat blijkt: door mijn behandeling wordt hij rustiger en meer ontspannen, maar ook komt hij in diepere lagen van zijn opgeslagen emoties. Deze meneer is een goed voorbeeld hoe de weggestopte emoties als lagen op elkaar in zijn lichaam liggen. In het begin is hij dus vriendelijk en zacht. Na verloop van tijd en verloop van zijn dementie wordt hij bozer en bozer. Met name tegen medebewoners en verzorging. Er is een beerput geopend en ja, dat kan gebeuren tijdens mijn behandeling, maar het gebeurt alleen als iemand er klaar voor is om op te ruimen. Oké, boos dus. Het is belangrijk om hem niet in de steek te laten, om de behandeling voort te zetten en zijn boosheid te kanaliseren, te begeleiden.
Dit gaat goed: de boosheid wordt minder, lijkt te worden opgeruimd.
Wat er onderuit komt is angst, enorme angst en ook hier blijf ik hem verder behandelen. Ik kan hem niet met deze enorme angst laten zitten. Hij schreeuwt het soms zelfs uit van angst; als een soort hard lachen, maar dan heel naar. Ik voel het tot in mijn bot en heb met hem te doen.
Gelukkig duurt die fase niet lang en komt hij ècht bij zijn rust: alles losgelaten, alles opgeruimd.
Hij is niet lang daarna overleden: geen maskers meer, maar zichzelf, zoals hij ooit was in het begin.
Ik kom al enkele jaren bij hem: hij heeft Parkinson èn dementie. Ik ken hem als een snel overprikkelde man die niet meer kan vluchten voor alle herrie en mensen om hem heen en hierdoor af te toe wat overkookt. Dit doet hij in stilte; hij verstijft letterlijk, maar in zijn lichaam kookt hij over. Mijn behandeling doet hem altijd diep ontspannen: zijn lichaam laat spanning los en hij kan alle stress over al die prikkels loslaten. Maar ineens is het anders: de laatste keer dat ik bij hem was, was hij wel gestrest. Ik voelde al die spanning in zijn lijf. Maar…hij was niet overprikkeld en kookte ook niet over. Heel stilletjes en langzaam was hij de volgende fase van dementie ingegaan: hij trok zich terug binnenin zichzelf en sloot zich af voor al die prikkels. Ik moest goed zoeken in zijn ogen om hem te vinden en ook in zijn lichaam voelde ik hem slechts heel ver weg. Mijn “behandeldoel” veranderde zo: van diepe ontspanning en afvoer van overprikkeldheid, werd het diepe ontspanning en hem weer vinden. Hem laten voelen dat hij nog niet weg is, maar dat ik hem zie en voel. Heel langzaam werd hij wat alerter, keek me aan en was weer wat aanwezig. Zijn vrouw die er bij zat, zag het ook: daar is hij weer even. Hoe verdrietig ook: deze naar binnen gekeerde fase is weer een stap achteruit. Het zich terugtrekken van deze wereld en op weg naar een volgende wereld. Voor mij als Craniosacraal therapeute was het mooi om te voelen, dat ik ook hierin een rol heb en iets kan doen. Hem laten voelen dat hij nog gezien wordt: dat hij er nog is. En voor zijn vrouw fijn om weer in zijn ogen te kunnen kijken en hun liefde daar te voelen.
Waarom zorgen Mantelzorgers nooit goed voor zichzelf? Waarom denken ze dat zij pas aan de beurt zijn als de ander helemaal verzorgd is, ook als dat nooit is? In mijn praktijk waar ik veel mensen met dementie behandel, spreek ik vaak mantelzorgers. “Zorg je ook wel goed voor jezelf? En anders kom jij ook eens hier op de bank liggen? “, maar ze komen nooit. Ze hebben er geen ruimte voor; niet in hun agenda, niet in hun hoofd en zeker niet in hun lijf. Hoewel de cijfers er niet om liegen: mantelzorgers hebben veel kans op burn out, depressie en allerlei ziektes. Allemaal gekoppeld aan enorme stress! Als je langdurig voor iemand zorgt staat je stress systeem altijd aan: je bent continu alert en gericht op de ander. Wat wordt er van mij gevraagd? Waar moet ik handelen? En als je dan een keer een uurtje voor jezelf hebt, heb je geen idee wat je zou kunnen of willen doen. Dit doet het stress systeem met je: als je altijd áán staat werken je oplossingsgerichtheid en je relativeringsvermogen niet goed meer. Mantelzorgen is één van de zwaarste taken die ik ken. En het liefst gun ik ze een uurtje bij mij op de bank om hun stress systeem wat te reguleren: door diepe ontspanning van het lichaam kan de AAN knop heel even uit en kan het lichaam zich wat herstellen. Hoe kan ik de mantelzorger ondersteunen in hun zware taak? Heb jij een idee? Ik hoor het graag.
